Ik zag het niet aankomen. Meestal was het door een zelf gekozen studie of cursus die mij een andere rol als fysiotherapeut gaf. Ik werd na fysiotherapeut bijvoorbeeld ook manueel therapeut met daarbij de veranderende rol. Scholing ging dus vooraf aan nieuwe kennis, vaardigheden of attitude. Dit keer niet, mijn rol als fysiotherapeut veranderde, zomaar……
Wanneer het begon? Ik weet het niet precies, ik werd het me bewust ergens in de loop van 2021. Hoewel het niet bepaald een eureka moment was, heeft het wel veel indruk gemaakt. Het overkwam me namelijk steeds vaker en bij steeds meer verschillende klachten die mensen mij vertelden. Het werd op een bepaald moment een van de belangrijkste zaken waar ik me mee bezig ging houden;
het de-escaleren van percepties die mensen hebben over de klachten die ze ervaren.
Terugkijkend zie ik dat aan angst gekoppelde informatie, want dat is de escalatie, al jaren aan de gang is. Ik ben het me alleen meer bewust geworden. Ook ben ik langzaamaan gaan inzien waar het vandaan komt. Het zijn de verhalen, het narratief, die mensen mij vertellen over de klachten die ze hebben. In die verhalen zitten de gedachten die mensen hebben over wat er aan de hand kan zijn, wat de oorzaak is, hoelang het kan gaan duren, wat eraan te doen is en wat de gevolgen zijn. Deze gedachten, percepties, zijn gevormd door ervaringen uit het verleden, maatschappelijke invloeden van nu en de informatie van professionals uit de gezondheidszorg. En met name bij die laatste ben ik me in de afgelopen jaren gaan realiseren hoe belangrijk die informatie is bij het vormen van aan angst gekoppelde percepties die mensen ontwikkelen. Daarbij ben ik regelmatig geschrokken van mijn eigen invloed op die percepties. Wat een onbedoelde en onbewuste zorgen of angst heb ik regelmatig bij mensen in gang gezet. Nu ben ik in toenemende mate bezig die aan angst gekoppelde percepties te beïnvloeden. En zie, een nieuwe rol is geboren:
mijn rol van de de-escalatie therapeut.
Veel voorbeelden van percepties die tot escalatie leiden komen dus uit de verhalen van mensen. Maar ook in cursussen, op websites, in gesprekken met zorgverleners en via de media zijn die percepties te herkennen.
Nu kun je zeggen dat dit soort voorbeelden niet echt schokkend zijn of hoeven te zijn. Dat klopt, maar als het je keer op keer verteld wordt ga je er vanzelf in geloven, zeker als je het van een zorgprofessional hoort. De escalatie zit in het feit dat percepties over de voorbeelden hierboven zich negatief kunnen ontwikkelen waardoor vermijdend gedrag, bewegingsangst, verlies van vertrouwen in bewegen en zorgen over de toekomst ontstaan. Echt bevorderlijk is dit niet, het leidt vaak tot afhankelijkheid van zorg(professionals) en een wantrouwen in de weerbaarheid van jezelf als mens.
Om vertrouwen weer terug te geven aan de mensen is het fijn om ze te laten ervaren dat ze niet hoeven te vermijden. Dat de angst om te bewegen wel echt is maar niet (meer) nodig, dat je jouw lichaam weerbaar kunt maken en dat je toekomst er anders uit kan zien dan je nu denkt. Daarvoor zou het fijn zijn als wij, de zorgprofessionals STOPPEN met de aan angst gekoppelde percepties te voeden. Help mensen aan een positiever beeld over pijn-perceptie-bewegen.
De de-escalatie fysiotherapeut, dat is de rol waarin ik mezelf nu regelmatig zie werken.
Dank voor het lezen
Januari 2022
Edwin de Raaij